Chronologische geschiedenis waterpolo
1901
Europa
Duitsland
In 1901 schreef de Duitser Axel von Altenstein het boek 'Der Schwimmsport', waarin een moderne verhandeling over waterpolo was opgenomen. Hij refereerde ernaar als ‘das Englische Wasserball’.
Finland
In Finland werden de eerste exhibitiewedstrijden gespeeld.
Frankrijk
Derde nationaal kampioenschap in Frankrijk en derde maar meteen ook laatste titel voor Pupille de Neptune de Lille.
Groot-Brittannië
Osborne SC won zijn zevende en meteen ook laatste ASA Club Senior Championship.
Het waterpoloteam van Tyldesley Swimming Club, graafschapskampioen van 1901: Addin Tyldesley, Nathan Potter, H. Omerod, Alf Tyldesley, Frank Isherwood, Jack Dale, Frank Tyldesley, William Platt, T. Matthews en M. Berry. Het jaar voordien had de ploeg zich al tot kampioen van de Manchester and District Second Division Championship gekroond. In 1901 en 1903 won het ook de Northern Counties Flying Squadron Championship.
Eerste gelijkspel in de ontmoeting tussen Cambridge en Oxford: 1-1.
De Brighton Ladies Swimming Club werd in december 1891 door dertien dames opgericht. De eerste zwemwedstrijd vond plaats in maart 1892. In 1902 werd een eerste waterpolowedstrijd gespeeld tegen de Swansea Ladies.
De pioniers van het dameswaterpolo van de Swansea Ladies.
Een afbeelding uit een krant van de partij tussen Swansea en Jersey, de finale van de 'Ravensbourne Ladies Water Polo Challenge Shield', door Swansea gewonnen met 4-2.
Een artikel van juni 1901 uit het Engelse dagblad The Sphere meldde dat er op vrijdag 21 juni in de Bath Club in de Londense Dover Street een waterpolowedstrijd werd gespeeld en dat heel wat oud universitaire sporters daarbij aanwezig waren. Doelverdediger Eberle van Oxford was de man van de match die op een gelijkspel eindigde.
Deze afbeelding illustreert de populariteit van waterpolo. Het Engelse sigarettenmerk 'Ogden"s Cigarettes' publiceerde 200 kaarten met foto's met als onderwerp 'General Interest, 'D' series'. Kaart 104 is een foto van het Engelse waterpoloteam uit 1901. Bij aankoop van tien pakjes Ogden's Tab-sigaretten kreeg men één kaart gratis.
Als we de foto even uitvergroten herkennen we ook de spelers Shaw, Jarvis, Coe, R. Williams, A. Thomsett, Paine, Tabener, W. E. Bullvan Wildgoose, Hunt en Swift.
Hongarije
De Hongaarse waterpolopioniers van Magyar Úszó
Egyesület (MUE) nodigden de Oostenrijkse kampioen Wiener ASC uit voor een demonstratiewedstrijd. De wedstrijd was weinig spannend en werd met 14-0 door de Oostenrijkers gewonnen.
Italië
De pioniers van Rari Nantes Roma, winnaars van het eerste Italiaanse kampioenschap. Deze titelstrijd werd in 1901 door de krant La Tribuna, di Roma georganiseerd aan de Acque Albule van Tivoli in Rome. Een makkelijke overwinning overigens, want er kwam geen andere ploeg opdagen.
De kampioenen: Alfieri Vincezo, Basillei Roberto, Clama F. Edoardo, Montalboddi Raffaele, Patti Umberto, Tani Edoardo en Venier Enrico.
Nederland
Start van de eerste Nederlandse waterpolocompetitie met drie deelnemende verenigingen: D.J.K. Amsterdam (= De Jonge Kampioen Amsterdam), H.V.G.B (Heerlijk Verkwikkend Gezond Baden Haarlem) en R.Z.C (Renkumse Zwem- en Poloclub). De Haarlemse club werd de eerste kampioen van Nederland.
Oostenrijk
WAC Wiener Athletiksport Club hernieuwde de eerste titel van het jaar voordien.
Schotland
Tien jaar na de eerste editie bekampten Warrender en Bon-Accord elkaar opnieuw voor de Schotse beker. Warrender haalde het in de finale met 3-0
Amerika
Verenigde Staten
In de Verenigde Staten bleven de Knickerbockers uit New York heersen, ze wonnen hun vierde titel op rij, maar meteen ook hun laatste exploot op nationaal vlak. Een artikel uit de New York Times van 10 juli 1901 meldde dat de Central Young Men's Christian Association of Buffalo met 13-0 in het zand beet.
In de Amerikaanse staat Hawaii werd een eerste waterpolowedstrijd georganiseerd door Dan Renear, lid van de Healani Boat Club en blijkbaar de eerste die de 100 yards vrije slag afhaspelde in zestig seconden rond. De partij ging door in de haven van Honolulu, kort bij het clubhuis van de Healani Boat Club. Het dagblad Pacific Commercial Advertisor wijdde er een artikel aan en omschreef de wedstrijd als:
"An entire innovation here and... at once one of the most interesting and exciting of water sports."
vrij vertaald
"Een hele innovatie hier en ... tegelijk een van de meest interessante en spannendste watersporten."
Een artikel uit de 'Evening World' van 17 augustus 1901, dat de waterpolowedstrijd aankondigde van het in die tijd beroemde Pretty Maidens, het muzikale sextet van Casino Florodora, tegen het zestal van de Western Company. Het wedstrijd werd in de Yorkville Baths van New York gespeeld en de New York Times meldde 's anderendaags dat het zangsextet met 4-3 had gewonnen. Volgens de krant eindigde de partij echter in een wild gevecht en was men niet zeker van die einduitslag.
Gus Sundstrom (1858-1936), de legendarische coach van de New York Athletic Club schreef het boek Water Polo, dat in 1901 gepubliceerd werd door Spalding's Athletic Library.
Sundstrom werd in 1858 in Brooklyn geboren als zoon van een Scandinavische zeekapitein. Op zeer jonge leeftijd leerde hij zwemmen en nam hij deel aan heel wat open wedstrijden die in de verschillende rivieren van New York gezwommen werden, waarbij de winnaars financiële beloningen ontvingen.
Toen hij oud genoeg was om voor zichzelf te zorgen, meerde hij aan op het zeeschip West-Bell, waarmee hij de wereld rond reisde. Op een van die reizen werd hij in Columbia door de Indiaan Big Red Fish uitgedaagd
voor een race over 1 mijl. Tot ieders verbazing kreeg Sundstrom op zijn
donder, omdat hij zelf schoolslag zwom en de Indiaan een volledig
onbekende stijl gebruikte, waarbij een arm uit het water kwam en de
benen een slaande beweging maakten. Sundstrom nam deze nieuwe 'vrije' slag over en verbeterde hem.
In 1885 bouwde de New York Athletic Club haar eerste overdekt zwembad in Manhattan en Gus Sundstrom werd er aangeworven als zweminstructeur. Opnieuw
nam hij deel aan de rivierwedstrijden van New York, waarvan hij er heel
wat won met onder andere de eerste wedstrijd rond het eiland van
Manhattan. Zijn zwemreputatie zorgde ervoor dar hij in 1890
toezichthouder zwemmen werd van alle scholen uit New York City, waar hij door de jaren heen 100.000 kinderen leerde zwemmen.
Al vlug werd hem ook gevraagd om het waterpoloteam van New York Athletic Club te coachen en dat leverde de club heel wat Amerikaanse titels op en in 1904 zelfs goud op de Olympische Spelen van Atlanta. Onder zijn leiding kreeg waterpolo bekendheid en populariteit en zo maar eventjes 14.000 fans kwamen de wedstrijden bijwonen. Sundstrom kneedde zwemkampioenen als Charles Daniels (1885-1973), Joe Ruddy (1878-1962) en
Bud Goodwin (1883-1957) tot prima waterpolospelers, maar zorgde er
ook voor dat Daniels de 'vrije' slag onder de knie kreeg, waarmee hij
zijn winnende tijd van de Spelen van 1904 in 1908 met acht seconden
onderbood. Het leverde Sundstrom de titel op van 'eerste grote
Amerikaanse coach van de eeuw'.
Daarbuiten was Sundstrom ook gekend om zijn stunts, zo dook hij bijvoorbeeld het water in terwijl hij een sigaar rookte, die nog steeds brandde wanneer hij terug boven kwam. Zijn zwemsuccessen leverden hem de titel van wereldkampioen lange afstandszwemmen op en hij bleef zijn club NYAC 50 jaar trouw. Op 68-jarige leeftijd zwom hij nog steeds de wedstrijd rond het Manhattan eiland uit. Hij stierf op 78-jarige leeftijd.
Het boek van Sundstriom was rijkelijk gedocumenteerd met tekeningen en foto's, de tekening hierboven toont verschillende passeer mogelijkheden: de schouderworp, het teruggooien, de pas terug, de schoolslag pas, de bovenhandse pas.
De foto hierboven toont enkele acties die tijdens het trainen werden ingeoefend.
Afrika
Zuid-Afrika
De Western Province Swimming Union hernieuwde zijn overwinning van het jaar voordien in de Currie Cup.
Australië
Nieuw Zeeland
Wanganui Amateur Swimming Club, kampioen van Nieuw Zeeland: Hayward, Mowtell, Cambell, Whitoombe, Bailey, Mahoney, Tyler, Buckrell en Landridge